Brian Deer jest dziennikarzem śledczym specjalizującym się w dochodzeniach dotyczących medycyny i przemysłu farmaceutycznego. Doktora Andrew Wakefielda śledził przez niemal trzynaście lat, by w końcu udowodnić mu oszustwo. Andrew Wakefield zwany doktorem bez pacjentów był pracownikiem szpitala Royal Free, gdzie przez trzy dekady prowadził badania dotyczące szczepionki MMR.
Autor kreśli portret Andrew Wakefielda zaczynając od zaakcentowania jego korzeni, bowiem Wakefield pochodził rodziny lekarskiej, co bez wątpienia wpłynęło na jego życiowe wybory. Następnie przechodzi do wydarzenia z lat 80-tych, które okaże się kluczowe dla działalności lekarza, a mianowicie do chwili, kiedy Wakefield podjął próbę połączenia choroby zapalnej jelit z wirusami. Te poszukiwania pozwoliły wysnuć medykowi jeszcze jeden wniosek, który tym, razem dotyczył wspominanej szczepionki przeciwko odrze, różyczce i śwince na występowanie autyzmu i choroby Leśniowskiego-Crohna. I to właśnie te badania, na których przez wiele lat koncentrował się Wakefield sprawiły, że świat zawrzał. W kolejnych rozdziałach reportażu Brian Deer wprowadza czytelnika w kolejne etapy jego śledztwa i ujawnia mechanizmy, które zastosował Wakefield do budowania swojego przełomowego odkrycia. Ponadto ukazuje jak wiele osób zaangażował w tworzenie swojej teorii, i w końcu, jak sprawnym manipulatorem okazał się lekarz bez pacjentów. Deer nie koncentruje się jedynie na Wakefieldzie. Pisze także o rodzicach i dzieciach, którzy zaufali lekarzowi, licząc na jego pomoc, tymczasem ten wykorzystał ich do osiągnięcia swoich celów.
Brian Deer poświęcił niemal trzynaście lat na rozwikłanie sprawy doktora Wakefielda, doceniam to, jednak sam reportaż, w moim odczuciu, jest nieco chaotyczny. W efekcie, czytelnik pląta się w datach i nazwiskach. Sama często układałam sobie chronologicznie wydarzenia, by nie pogubić się, odkrywając kolejne elementy publikacji. Ponadto muszę przyznać, że nie do końca odpowiadał mi styl pisarski autora.
„Wojna o szczepionki. Jak doktor Wakefield oszukał świat?” to publikacja ilustrująca nie tylko mechanizmy manipulacji na skalę światową , ale także żmudną pracę dziennikarza śledczego.
B. Deer - Wojna o szczepionki. Jak doktor Wakefield oszukał świat?
stron: 456
wyd. Wydawnictwo Poznańskie 2020
Czy oczy są niczym kamera, przez którą „nagrywamy” świat? Czy komputer może konkurować z ludzkimi oczami w rozpoznawaniu znajomych twarzy? Czy otaczający nas świat widzimy oczami czy mózgiem?
„Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli?” to kolejna publikacja wchodząca w skład popularnonaukowej serii ZROZUM. Seria ta w bardzo przystępnym sposób prowadzi czytelnika przez meandry poszczególnych nauk (czy to genetyki, czy psychiatrii), które pozwalają lepiej zrozumieć funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Po podróży w głąb ludzkiego umysłu i po „genetycznych” wojażach przyszedł czas na uważne przyjrzenie się oczom, które skrywają w sobie mnóstwo tajemnic. Ich sekrety usiłował poznać autor wspominanej książki Richard Masland, profesor neuronauk w Harvard Medical School, którego przełomowe prace znacząco wpłynęły na badania sieci neuronalnych siatkówki.
Poprzednie publikacje w bardzo obrazowy sposób przekazywały czytelnikowi podstawową wiedzę z zakresu poruszanej tematyki. Oczywiście można było odnaleźć w tych tekstach naukowe terminy czy podręcznikowe definicje. Nie zabrakło również nazwisk wybitnych przedstawicieli omawianych profesji, czy rysu historycznego przedstawiającego kształtowanie się poszczególnych nauk, jednak te elementy nie były dominujące w tych publikacjach. Autorzy koncentrowali się na zobrazowaniu każdego zagadnienia konkretnym przykładem. Odnoszę wrażenie, że ta część serii to odrobinę cięższy kaliber. Richard Masland zapoznaje czytelnika z budową oka, a następnie krok po kroku przeprowadza przez skomplikowany proces widzenia. Ponadto wyjaśnia powiązania między narządem wzroku, a mózgiem oraz naszą świadomością. Nie sposób odmówić autorowi rzetelności i skrupulatności w omawianiu poszczególnych zagadnień. To, co może sprawić problem, to naukowy żargon, który dość często pojawia się w publikacji. Niektóre terminy wyjaśnione są w słowniczku umieszczonym na końcu książki, niemniej muszę przyznać, że momentami ciężko było mi przebrnąć przez zawartą tu terminologię.
„Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli?” to propozycja dla wszystkich tych, którzy chcą przekonać się, że „świat, który widzą, wcale nie jest identyczny z tym, który nas otacza”.
R. Masland - Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli?
stron: 288
wyd. Wydawnictwo Poznańskie 2020
Po „Wrzasku” przyszedł czas na „Histerię”- drugi tom cyklu z komisarzem Brunonem Wilczyńskim i dziennikarką Larysą Luboń w roli głównej. Poprzednia część pozostawiła mnie z mieszanymi uczuciami. Nie do końca potrafiłam sprecyzować swoich sympatii i antypatii. Ponadto odnosiłam wrażenie, że pewne wydarzenia odbierały historii skrawek autentyczności. Jak było tym razem?
Komisarz Wilczyński nie tylko rozpracowuje starą sprawę seryjnego mordercy, ale mierzy się z nowym śledztwem dotyczącym brutalnego morderstwa kobiety. Tymczasem Larysa Luboń poszukuje swojego byłego szefa i tajemniczego mężczyzny w masce, który prześladuje mieszkańców stolicy.
Muszę przyznać, że te główne postaci nadal wzbudzają we mnie ambiwalentne uczucia. Wilczyński powoli odpruwa łatkę pewnej schematyczności, którą przyszyłam mu podczas pierwszego śledztwa., jednak momentami drażnił mnie jego cięty język. Natomiast Larysa zdaje się być tutaj bardziej grzeczna, ale i nieprzystępna. Przyznam, że nie do końca udało mi się „rozgryźć” te postaci.
Autorka zadbała o wiele detali budując tę intrygę. Zostawiając drobne sygnały, znaki, które skłaniały do analizy i siały wątpliwości, co do wysnutych wcześniej wniosków. Oczywiście sprawnie skonstruowana intryga jest nieodzownym elementem powieści kryminalnej, niemniej to warstwa społeczno-obyczajowa jest tą, na której w szczególności powinniśmy się skoncentrować. Izabela Janiszewska w swojej powieści mówi o problemach, które często bywają ignorowane, o których wielu boi lub wstydzi się rozmawiać. Z pewnością nie było to łatwe zadanie, gdyż w moim odczuciu tematy przemocy domowej autoagresji czy zaburzeń psychicznych bardzo łatwo przerysować, bądź potraktować po macoszemu, dlatego wymagają one delikatności i wyważonego podejścia. Niestety odnoszę wrażenie, że ta problematyka ujęta jest tutaj zbyt lekko, że nie pozostawia tak wyraźnego śladu w czytelniku, jaki powinna. Jednak w jakimś stopniu zwracają uwagę na te zagadnienia, co jest bardzo ważne.
„Histeria” to powieść o destrukcyjnej sile emocji, o próbie ich okiełznania, która często okazuje się być bezskuteczna.
I. Janiszewska - Histeria
stron: 400
wyd. Czwarta Strona 2020
Każdy mój powrót na Szetlandy jest emocji przygodą. A każde śledztwo prowadzone wspólnie z inspektorem Jimmym Perezem to nie tylko intrygująca gra tocząca się między policją, a ściganym, ale przede wszystkim to preludium do poznania tamtejszej społeczności. Tym razem po raz ostatni wracam na wyspy, gdyż „Dziki ogień” to finalny tom serii szetlandzkiej autorstwa Ann Cleeves.
Helena i Daniel Flemingowie niedawno przenieśli się na wyspy. Ich decyzja podyktowana była nie tylko troską o autystycznego syna, ale także chęcią oddzielenia dotychczasowego życia grubą kreską, by móc zacząć wszystko od nowa. Niestety ten „nowy początek” nie napawa optymizmem. Okazuje się, że właściciel domu, który kupili Flemingowie popełnił samobójstwo, a wszelkie podejrzenia skierowane są ku nowym lokatorom. To jednak dopiero początek ich kłopotów, bowiem na terenie ich posiadłości zostają odnalezione zwłoki niani. Losy rodziny Flemingów zdają się być przesądzone, jednak dla Jimmy’ego Pereza nie wszystko jest tak oczywiste, jak dla większości Szetlandczyków.
Ann Cleeves ostatnią opowieść o śledczym tka z wielką dbałością o szczegóły, wplatając w nią charakterystyczne dla całej serii elementy. Jednym z nich jest natura, której nieokiełznane żywioły: woda, ziemia, powietrze i ogień współgrają z klimatem powieści i emocjami bohaterów. Kolejnym stałym składnikiem szetlandzkich opowieści jest intryga kryminalna, która ponownie staje się zaczynem wielowątkowej opowieści, gdzie kluczowa rola powierzona zostaje człowiekowi i jego słabościom. Po raz kolejny z rosnącym zaciekawieniem odkrywałam kolejne fakty z życia wyspiarzy, odkopywałam głęboko skrywane tajemnice, wsłuchiwałam się w słowa każdego z mieszkańców, by w końcu rozwikłać zagadkę śmierci opiekunki.
Cieszę się, że autorka daje czytelnikowi szansę na poznanie losów postaci, które towarzyszyły mi podczas każdej mojej podróży na wyspy. Losy Jimmy’ego Pereza i Cassie, Sandy’ego czy Willow Reeves nie były mi obojętne, zatem z niecierpliwością śledziłam bieg wydarzeń. Nie chcąc zdradzać za dużo napiszę tylko, że u każdej z tych postaci szykują się spore zmiany.
„Dziki ogień” to opowieść snuta z dbałością o każde słowo, z barwnymi postaciami i precyzyjnie konstruowaną intrygą. Jednym słowem, idealne zwieńczenie serii szetlandzkiej bogate w to, co w prozie Ann Cleeves najlepsze.
Ann Cleeves - Dziki ogień
str. 480
wyd. Czwarta Strona 2020
