Emilios Solomou "Dziennik zdrady"

Słońce, ciepły wiatr, orzeźwiająca morska bryza pozostawiająca słony smak w ustach, upalny, nieco duszny klimat oraz przyjaźnie nastawieni ludzie. To wszystko sprawia, że Kufonisi – maleńka wyspa na Cykladach staje się rajem na ziemi, obietnicą życia w harmonii nie tylko z tamtejszą społecznością, ale przede wszystkim ze sobą.
Dukarelis po raz pierwszy przybył na wyspę niemal dwadzieścia lat temu. Wraz z grupą studentów prowadził tutaj wykopaliska. Kiedy natrafił na szczątki kobiety, która jak wykazały badania została zamordowana niemal pięć tysięcy lat temu – zyskał sławę i uznanie. Ten zawodowy triumf zbiegł się z ogromną rewolucją, jaka nastąpiła w życiu głównego bohatera.

Maria i Antygona. Dwie kobiety. I główny bohater między nimi. Między młotem i kowadłem. Zagubiony pomiędzy przeszłością, a przyszłością. Pomiędzy życiem z Marią, które nie potrafi go już zaskoczyć, a świeżą relacją z Antygoną, która sprawia, że to co go otacza na nowo budzi w nim zachwyt.

Tymczasem mężczyzna wraca na wyspę. Ze zdumieniem odkrywa diametralne zmiany, jakie zaszły na Kufonisi. Ludzka życzliwość ustąpiła miejsca niechęci i podejrzliwości. Młodość odeszła w zapomnienie. A Dukarelis już nie miota się między dwoma kobietami, dzisiaj próbuje uciec przed samotnością i dokonać podsumowania swojego życia.

Powieść intryguje klimatem. Początkowo upalny, duszny i sielski za sprawą bardzo plastycznych opisów Kufonisi sukcesywnie przechodzący w klimat nieco burzliwy i niejasny za sprawą wspomnień głównego bohatera. Te „podróże do przeszłości” w jakie czytelnik udaje się wraz z Dukarelisem cechuje oniryczność i mglistość. Dzieje się tak głównie za sprawą konstrukcji powieści. Solomou zdecydował się na rozbudowane opisy oraz oszczędne dialogi, co potęguje tę senną atmosferę. Takie wrażenie umacnia także kreacja bohaterów: enigmatyczna i niewyraźna. Momentami sprawiają wrażenie duchów czy cieni. Kontrast między tym, co zewnętrzne (Kufonisi), a tym, co niewidoczne (refleksje bohatera) sprawił, że intensywniej odczuwałam nieszczęście bohatera. Mnie takie rozwiązanie odpowiadało, jednak niektórych odbiorców może drażnić znikomy zarys postaci czy chaotyczna fabuła.

Pozostając przy kluczowej postaci – Dukarelisie – muszę przyznać, że pomimo pewnego współczucia, które we mnie wzbudzał bardzo mnie irytował. Drażniło mnie jego tchórzostwo oraz niezdecydowanie. Odnoszę wrażenie, że bał się życia i odpowiedzialności. Odwlekał wszelkie decyzje, w nadziei, że problemy same się rozwiążą. Większą siłą i zdecydowaniem odznaczały się dwie bliskie mu kobiety.

Emilios Solomou stworzył bardzo przejmującą  opowieść o człowieku i o zacieraniu się granic między przeszłością, a teraźniejszością. Czas płynie, ale „ludzka natura okazuje się bardzo odporna na upływ czasu, jest taka sama jak przed czterema czy pięcioma tysiącami lat”*. Historia, jak sądzę w zamierzeniu miała być refleksyjna i melancholijna. Niestety nie mogłam udźwignąć egzaltacji, która pojawiała się od czasu do czasu w powieści. Muszę wspomnieć o jeszcze jednym, tym razem pozytywnym elemencie, który autor wplótł w fabułę, a mianowicie greckiej literaturze. Sporo tutaj odniesień do twórczości współczesnych pisarzy, a także do mitologii. Zamysł autora uważam za interesujący, niestety sporo detali sprawiło, że nie potrafiłam skupić się na pozytywnych stronach historii stworzonej przez Solomou.

Polecam tym, którzy lubią opowieści refleksyjne, przesiąknięte smutkiem i zapachem greckiej wyspy.

*str. 219

Książkę przeczytałam dzięki uprzejmości Wydawnictwa Książkowe Klimaty 

E. Solomou - Dziennik zdrady

stron:320

 Wyd. Książkowe Klimaty 2015