Aglaja Veteranyi "Kto znajduje, źle szukał"

„Kto znajduje, źle szukał”  to książka – wspomnienie poświęcona niemieckiej pisarce rumuńskiego pochodzenia, Aglai Veteranyi. Całość została opracowana przez tłumaczkę, Katarzynę Leszczyńską, która jest również autorką wstępu  do książki.

Aglaja (a właściwie Monika Gina), córka cyrkowców (jej matka była akrobatką, a ojciec klaunem) była skazana na życie na walizkach, co uniemożliwiło jej zawieranie przyjaźni z rówieśnikami. Kiedy jako dziewczynka stała się świadkiem tragicznych wypadków cyrkowych artystów zaczyna towarzyszyć jej paniczny lęk przed śmiercią.

Kiedy jej rodzinę opuszcza ojciec, wyjeżdża z matką do Szwajcarii, gdzie pragnie uzupełnić spore braki w wykształceniu. Pracuje w fabryce czekolady, zapisuje na 9-miesięczny kurs niemieckiego oraz czyta encyklopedię. Próbuje także dostać się do szkoły teatralnej, niestety egzamin oblewa. Jednak rok później dostaje się do prywatnej szkoły teatralnej, którą prowadzi Hannes Becher. Aglaja bardzo szybko zostaje zauważona, jej spektakl dyplomowy „Dzieciobójstwo” jest wystawiany w wielu europejskich krajach.

Veteranyi już jako absolwentka szkoły aktorskiej zaczyna nie tylko uczyć młodych aktorów, ale również pisać: wiersze, opowiadania, bajki oraz sztuki, które sama reżyseruje. Wydaje pierwszą książkę „Dlaczego dziecko gotuje się w mamałydze”, która przynosi jej uznanie krytyków i czytelników.

Paraliżujący strach przed śmiercią nieustannie towarzyszy Aglai. Z przerażeniem obserwuje, jak bliskie osoby odchodzą (ciotka, matka przyjaciółki). Temat śmierci jest obecny w jej twórczości zarówno pisarskiej, jak i scenicznej. Kiedy kobieta zaczyna chorować, a lekarze nie potrafią jej pomóc, aby uwolnić się „od palących oczu” popełnia samobójstwo.

„Kto znajduje, źle szukał” składa się z czterech części. Pierwsza zawiera wiersze, pojedyncze zdania, bajki, opowiadania, pocztówki i kolaże autorstwa Aglai, a także Pamiętnik Jej do Dzieciobójstwa”. Druga część to zapis rozmów Aglai z przyjaciółmi, w kolejnej czytelnik ma możliwość poznania sztuk, w których kobieta grała ze współtowarzyszami. Ostatnia część to utwory przyjaciół i znajomych dedykowane Aglai.

„Kto znajduje, źle szukał” to książka o osobie nietuzinkowej, fascynującej, zarówno jako artystka, jak i osoba. Aglaja obdarzona niezwykłą wrażliwością szybko zjednywała sobie ludzi. Niewątpliwe była artystką wszechstronną, która umiejętnie operowała słowami w pisarstwie, jak i emocjami w aktorstwie.

Polecam nie tylko wielbicielom biografii (bo poniekąd ta książka nią jest), ale każdemu kto ma ochotę poznać osobę niezwykłą.

 

Książkę miałam przyjemność przeczytać dzięki portalowi Sztukateria oraz wydawnictwu Czarne za co bardzo dziękuję.

A. Veteranyi - Kto znajduje, źle szukał

Stron 360

Wyd. Czarne

Wrocław  2009

Ocena 5 \6